اعتماد به نفس...عزت نفس... مگر تفاوتی هم دارند؟

احتمالا واژه اعتماد به نفس و عزت نفس را زیاد شنیدید و گاها شاید به خاطر نداستن معنای دقیق آن، به جای یکدیگر استفاده شده باشند. در این مقاله می‌خواهیم با معنا وکاربرد هر کدام آشنا شویم و اهمیت و تاثیری که بر زندگی می‌گذارد را بررسی کنیم.

عزت نفس چیست؟

عزت نفس یعنی خودمان را چگونه ارزیابی می‌کنیم و چقدر خودمان را لایق و ارزشمند می‌دانیم. نوع تلقی ما از خودمان، در دوران کودکی به واسطه رفتاری که والدین یا مراقبین اولیه با ما داشته اند شکل می‌گیرد. این که در کودکی به شما عشق و پذیرش بی قید و شرط داده شده باشد یا نه، بر اینکه خود را بدون قید و شرط بپذیرید یا خیر، تأثیر خواهد گذاشت.

این تلقی ما از خودمان بر احساسات، افکار و رفتار ما تاثیر گذار است. به طوری که اگر خود را فرد لایق خوشبختی بدانیم، در راستای ارزش هایمان تلاش می‌کنیم و احساس رضایت می‌کنیم اما اگر خود را لایق ندانیم هر چقدر هم دستاورد در زندگی داشته باشیم به چشم نمی‌آید و ناراضی هستیم.

اعتماد به نفس چیست؟

اعتماد به نفس به معنای باور داشتن به مهارت ها و توانایی هایمان است. به طور مثال فردی که در مورد رانندگی خود اعتماد به نفس دارد، هم مهارت رانندگی کردن بلد است، هم باور دارد که می‌تواند به خوبی رانندگی کند.

افراد با اعتماد به نفس معمولا آمادگی در برابر چالش ها دارند . البته لازم به ذکر است که لزوما در همه ابعاد زندگی اعتماد به نفس نداریم و طبیعی هم هست. هرچه تجربه های موفق بیشتری داشته باشیم اعتماد به نفس بیشتری داریم و برعکس اعتماد به نفس هم باعث داشتن تجربه های موفق می‌شود.

تا اینجا متوجه شدیم این دو، مفاهیم مجزایی هستند و لزوما داشتن اعتماد به نفس منجر به داشتن عزت نفس نمی‌شود. بعضا می‌بینید افرادی تمام تلاش خود را می‌کنند و موفق می‌شوند و اعتماد به نفس خوبی دارند اما احساس رضایت نمی‌کنند یا بعضا ممکن است به خودشان آسیبی بزنند چون عزت نفس پایینی دارند.

با این حال راهکار های مشترکی هم هستند که هم بر اعتماد به نفس هم عزت نفس شما می‌توانند تاثیر گذار باشند.

نشانه های کمبود اعتماد به نفس و عزت نفس

۱)خجالتی بودن : عدم باور در توانایی دفاع از خود

۲) مشکل در برقراری ارتباط با دیگران و مقابله با اضطراب اجتماعی مثل دوری از مکان های شلوغ

۳) فکر می‌کنید به اندازه کافی خوب نیستید

چرا عزت نفس و اعتماد به نفس کاهش می‌یابد؟

گاهی اوقات به خاطر فشارهای زندگی باعث می‌شود تا شما احساس خوبی نداشته باشید و محموع این موارد و تکرار آنها باعث کاهش عزت نفس و اعتماد به نفس شود. مثال:

خروج از رابطه عاطفی

برخی از مهار های کودکی مثل مهار مهم نباش

رژیم غذایی سنگین و ....

چگونه اعتماد به نفس و عزت نفس مان را بالا ببریم؟

۱)داشتن دوست های جدید وخوب

یکی از تحقیق های دانشکده پزشکی هاروارد نشان داده است که وقتی یک دوست خوب کنار شماست استرس کاهش پیدا میکنه و حس بهتری نسبت به خودتان دارید. معمولا دوستان شما همانطور که هستید شما را پذیرفته اند و از شما قدردانی می کنند و همین موضوع باعث افزایش عزت نفس شما می‌شود. همچنین ایجاد ارتباطات جدید در شما احساس توانمندی و اعتماد به نفس ایجاد می‌کند.

۲) پذیرش و مهربانی با خود

بپذیرید که شما انسان هستید توانایی های خود را دست کم نگیرید و طبیعی هست گاها دچار اشتباه می‌شوید و هر وقت که منتقد درون شما ( والد کنترل گر) شروع به انتقاد کرد همان لحظه به این فکر کنید که اگر الان دوست شما در این موقعیت بود، با او چه رفتاری می‌کردید؟ همچنین از درخواست کمک نترسید و فکر نکنید این شان شما را ئایین می آورد. افراد با اعتماد به نفس می دانند کامل نیستند و در زمان های ضروری از افراد درست کمک می گیرند.

۳) از مقایسه خود با دیگران دست بردارید.

روی خودتان و اهدافتان تمرکز کنید به جای فکر کردن به اینکه همکلاسی شما چقدر جذاب و باهوش است .به قول گرک مک کیون نویسنده کتاب آسوده گرایی

«وقتی برنداشته های خود تمرکز می‌کنید، داشته ها را نیز از دست می‌دهید. وقتی بر داشته‌ها تمرکز می‌کنید، نداشته‌ها را نیز بدست می‌آورید.»

۴) قاطع باشید.

نیاز های خود را در اولویت قرار بدید و جرات نه گفتن را داشته باشید.این کار به معنای خودخواهی شما نیست بلکه شما دارید از انرژی و زمان خودتون که محدود هست محافظت می‌کنید و برای خودتون صرف می‌کنید.

۵)ایجاد اهداف دست یافتنی:

هدف گزاری به ما این احساس را می‌دهد که در حال تلاش برای کار های مثبت هستیم و باعث افزایش اعتماد به نفس می‌شود. در هدف گزاری به این نکته توجه کنید که اهداف شما باید واضح و شفاف باشند تا احتمال رسیدن به اهداف بیشتر شود . مثال: به جای هدف مبهم و کلی«تحویل گزارش مهم» بگویید « تایپ ۱۲ صفحه پر از مثال های عینی و توصیه های عملی به طوری که برای مشتری راضی کننده باشد».

۶) یادگرفتن مهارت های جدید

برای اینکه اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید سعی کنید از ناحیه امن خود خارج شوید و شروع به امتحان کردن موقعیت های جدید و مهارت های جدید کنید. علاوه بر آن، شما لایق موقعیتهای بهتری در زندگی هستید و برای کشف موقعیت های بهتر باید موقعیت های جدید را امتحان کنید.