اختلال استرس پس از سانحه بعد از تجربه یا مشاهده یک رویداد وحشتناک ایجاد می‌شود که سلامت روان فرد به خطر می‌اندازد.

اکثر افرادی که چنین تجربیاتی را داشته‌اند ممکن است به طور موقت با این مشکل مواجه شوند اما با گذشت زمان و مراقبت از خود، معمولاً بهتر می‌شوند،

اما اگر این ترس و استرس حل نشود و ماه‌ها و گاهی سال‌ها طول بکشد فرد دچار اختلال استرس پس از سانحه شد‌ه‌ است.

علائم استرس پس از سانحه

بسیاری از افراد که در معرض یک رویداد آسیب‌زا قرار می‌گیرند علائم مشابهی در روزهای پس از آن تجربه می‌کنند. با این حال برای این که شما مبتلا به PTSD تشخیص داده شوید باید علائم بیش از یک ماه طول بکشد و باعث ناراحتی و مشکلات قابل توجهی در زندگی‌تان شود

علائم استرس پس از سانحه به 4 دسته تقسیم می شوند:

1.  نفوذ خاطرات سرزده: خاطرات ناراحت کننده از رویداد آسیب‌زا دائم در ذهن تکرار می‌شود و کابوس و رویاهای ناراحت‌کننده به شما آزار می‌رساند فلش‌بک‌های مکرر از رویداد دارید.
2. اجتناب کردن: اگر به PTSD مبتلا شده باشید از صحبت کردن، رفتن به مکان‌ها و انجام فعالیت‌ها یا دیدن افرادی که رویداد آسیب زا را برایتان یادآور می‌شود خودداری می‌کنید
3. تغییرات منفی در تفکر و رفتار: عدم تجربه احساسات مثبت، افکار منفی، نامیدی به آینده، دوری کردن از خانواده و دوستان، مشکلات حافظه از دیگر علائم استرس پس از سانحه می‌ باشد.
4. در واکنش های‌تان دچار تغییر می‌شوید: در برابر رفتار دیگران تحریک‌پذیر و پرخاشگر می‌شوید،

این علائم استرس پس از سانحه می‌بتواند در طول زمان از نظر شدت متفاوت باشد. هنگامی که استرس زیادی دارید یا در زمان یا مکانی قرار دارید که شما را با آنچه که از سرگذرانده‌اید روبرو می‌کند علائم شدیدتر می‌شود.

نحوه مقابله با استرس پس از سانحه

اگر شما به استرس پس از سانحه دچار شده‌اید گاهی فکر می‌کنید که بازگشت به زندگی عادی غیرممکن باشد، شاید بخواهید که از دوستان و خانواده دور باشید و در مکان‌هایی که یادآور خاطرات تلخ برایتان است قرار نگیرند، اما باید بدانید که راه‌هایی وجود دارد که می‌توانید علائم این اختلال را مدیریت و در نهایت درمان کنید و از زندگی خود لذت ببرید.

پذیرش این اختلال روانی

در مرحله اول شما باید بپذیرید که به این اختلال دچار شده‌اید و برای درمان آن باید اقدام کنید.

مراجعه به درمانگر

اگر علائم استرس پس از سانحه را در خود یافتید به یک درمانگر با تجربه مراجعه کنید. سعی کنید همه مشکلات را با جزئیات برایش بازگو کنید. درمانگر شما متناسب با شرایط و روحیات شما از روش‌های روان‌شناختی خاصی جهت درمان شما استفاده خواهد کرد.

مصرف دارو

اگر علائم PTSD بر توانایی‌های شما تاثیر گذاشته باشد و عملکرد شما در بسیاری از کارها مانند خواب راحت، انجام فعالیت‌های روزانه، صحبت با دیگران و... را مختل کرده باشد، استفاده از دارو زیر نظر روانپزشک نیز توصیه می شود.

مراقب جسم و ذهن خود باشید

همه ما می‌دانیم که وزرش، رژیم غذایی سالم و استراحت کافی می‌تواند برای مقابله با هر بیماری و اختلالی مفید باشد. برای درمان بیماری هراس پس از سانحه نیز تغییر در سبک زندگی می‌تواند باعث کاهش ترس شود و بوسیله آن می‌توانید علائم را بهتر کنترل کنید.

یک دفترچه یادداشت شخصی داشته باشید

هر چیزی که شما را آزار می‌دهد و حس‌هایی که تجربه می‌کنید را یادداشت کنید. زیرا موقعیت‌ها و اشیاء ممکن است محرک کابوس‌ها یا فلاش بک‌های شما باشند. به کمک این یادداشت‌ها می‌توانید روند بهبودی خود را پیگیری کرده  و درمانگرتان نیز میزان پیشرفت شما را برای درمان هراس پس از سانحه محاسبه می‌کند.

با خانواده و دوستان خود در ارتباط باشید

تا جایی که می‌توانید وقت خود را با عزیزانی که باعث آرامش و لبخند شما می‌شوند بگذرانید و از افتادن در دام اجتناب خودداری کنید. روابط اجتماعی می‌تواند بر کاهش ترس و هراس بعد از سانحه تاثیر مثبتی داشته باشد.

به کسانی که به این اختلال دچار هستند کمک کنید

وقتی که یاد گرفتید چگونه اختلال خود را مدیریت کنید به کسانی که دچار ترس پس از سانحه هستند کمک کنید و حمایت از آنها باعث سرعت بخشیدن به روند درمان شما می کند.

علائم حمله پانیک قریب الوقوع خود را بشناسید

یکی از جنبه‌های اساسی هراس پس از حادثه ترس بیش از حد می‌باشد که باعث حملات پانیک می‌شود که اغلب از پنج دقیقه تا یک ساعت یا بیشتر طول می‌کشد هر بار که با روش‌های مثبت به اضطراب و هراس خود پاسخ دهید در واقع تلاش کرده‌اید تا کمتر اتفاق بیافتد: برخی از علائم رایج حمله پانیک:

• درد قفسه سینه
• احساس خفگی
• لرزش بدن
• حالت تهوع
• سرگیجه، سبکی سر یا غش
• بی حسی و گزگز بدن
• یک حس کلی عذاب

تنفس عمیق را تمرین کنید

این تکنیک می‌تواند در کاهش اضطراب هراس پس از سانحه به شما کمک کند تنفس عمیق معمولی شامل 5 تا 8 شماره برای دم و نگه داشتن کوتاه نفس و بازدم برای 5 تا 8 شماره دیگر است.

آرامش پیشرونده عضلانی را امتحان کنید

یک روش دیگری که در کاهش اضطراب می‌‎تواند به شما کمک کند سفت و شل کردن تدریجی و منظم عضلات بدن می‌باشد. در کنار تنفس عمیق این کار می‌تواند کمک بسیاری برای کاهش PTSD شما داشته باشد.

مدیتیشن کنید

مدیتیشن می‌تواند علاوه بر کاهش اضطراب و ترس حملات پانیک را نیز کاهش دهد.

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) ممکن است در هر گروه سنی بروز کند. و افراد مبتلا افکار و احساسات شدید و آزاردهنده‌ای نسبت به تجربه خود دارند که در نوع رفتار و روابط‌شان و زندگی روزمره‌شان تاثیرگذار است. ولی با درمان به موقع می توان بر این مشکل نیز غلبه کرد.

منابع

https://www.mayoclinic.org/

https://www.psychiatry.org/